1. Khởi động lại thường xuyên

Đây là cách đơn giản nhất để tăng tốc cho một máy tính khi nó bắt đầu chạy chậm dần. Đôi khi việc bạn mở và đóng nhiều chương trình trên máy tính có thể làm cho một phần bộ nhớ hệ thống không được giải phóng để sử dụng cho các nhiệm vụ sau. Khi càng có ít bộ nhớ thì hệ thống của bạn chắc chắn sẽ hoạt động càng chậm, đây là một sự thật hiển nhiên.
Chỉ có một cách để giải phóng phần bộ nhớ hệ thống bị mất theo kiểu này là tắt và khởi động lại máy tính – đây là thao tác mà bạn nên thực hiện ít nhất một lần trong ngày. Cứ để máy tính của bạn chạy liên tục cả tuần xem, bạn sẽ nhận ra nó chậm đi như thế nào!
Mẹo này thực sự rất hữu dụng nếu bạn đang chạy hệ điều hành Windows XP, hệ điều hành được biết đến với kiểu mất mát bộ nhớ theo cách này. Chỉ đến Windows Vista các lỗi kiểu này mới được khắc phục dần, tuy nhiên việc khởi động lại máy tính theo một chu kỳ nào đó vẫn là một việc làm hữu ích.
2. Remove Spyware và Virus
Khi máy tính tự nhiên chạy chậm một cách không bình thường, thứ đầu tiên bạn cần phải tìm kiếm là chương trình virus hoặc spyware – đặc biệt nếu có thanh thiếu niên trong nhà. Nguyên nhân là vì các spyware và virus có thể tấn công tất cả các khía cạnh trên hệ thống của bạn, làm chậm hệ thống nhưng không đông cứng hoàn toàn.
Một trong những địa điểm dễ bị tiêm nhiễm đó là các site chia sẻ file, các thanh thiếu niên thường vào các site này và download về file nhạc, phim và vô tình kéo theo cả malware vào máy của mình. Tuy nhiên không phải site download nào cũng vậy, có những site bảo vệ người dùng một cách an toàn như iTunes, Amazon,…, chỉ các site nguy hiểm mới cho phép bạn download các file không hợp lệ.
Đối với hai kiểu malware khác nhau này, virus có sẽ là nguy hiểm nhất, tuy nhiên spyware lại mang tính phổ biến nhất. Điều này là vì bạn dễ bị tiêm nhiễm spyware hơn virus. Tuy spyware không gây ra các hỏng hóc về kỹ thuật cho hệ thống của bạn giống như virus, nhưng nó có thể và thường ăn bớt tài nguyên hệ thống và làm chậm máy tính của bạn.
Để làm sạch hệ thống tránh các tấn công đến từ virus, bạn cần chạy chương trình chống virus. Tương tự bạn cũng cần một chương trình anti-spyware để gạt bỏ spyware ra khỏi hệ thống của mình.
Cần phải nhớ rằng phòng bệnh hơn chữa bệnh, điều đó có nghĩa rằng bạn cần tránh truy cập vào các site chia sẻ độc hại, hay không nên mở file đính kèm trong các email không xác định hoặc thực hiện một số hành động bảo vệ nói chung cho máy tính.
Tránh được malware, bạn sẽ duy trì được tốc độ của máy tính.
3. Xóa các file cũ khỏi ổ đĩa
Không chỉ việc thiếu bộ nhớ dẫn đến hiện tượng làm chậm máy tính. Nếu không có đủ không gian trống trên ổ đĩa cứng, máy tính của bạn cũng có thể bị chậm. Điều này là do máy tính của của bạn sẽ sử dụng phần không gian trống trên đĩa cứng như một bộ nhớ ảo để hỗ trợ thêm cho bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên của hệ thống, do đó sẽ không đủ bộ nhớ ảo cho các chương trình của bạn để có thể phát huy hết hiệu suất.
Với lý do này, bạn nên xóa các file không cần thiết một cách định kỳ để giải phóng không gian đĩa cứng. Có thể thực hiện thao tác này một cách tự động với tiện ích Disk Cleanup của Windows; chỉ cần kích vào menu Start và chọn All Programs, Accessories, System Tools, Disk Cleanup.
Xóa được càng nhiều file, không gian đĩa cứng của bạn càng trống – khi đó máy tính của bạn sẽ hoạt động nhanh hơn.
4. Hủy bỏ cài đặt các chương trình không được sử dụng
Cùng với những biện pháp trên, việc remove các chương trình không được sử dụng ra khỏi hệ thống của bạn cũng giải phóng được nhiều không gian đĩa cứng. Bạn có thể sử dụng tiện ích Add/Remove Programs của Windows (tìm trong Control Panel) để hủy cài đặt các chương trình cũ.
Tiện ích này sẽ remove tất cả các dấu vết của một chương trình cũ – thậm chí còn remove nó khỏi menu Start của Windows. Nếu bạn không sử dụng một chương trình nào đó trong vòng 6 tháng hoặc hơn thế, thì đó chính là ứng viên cho việc thực hiện hủy bỏ cài đặt của bạn.
5. Thực hiện dồn ổ cứng
Đây là một cách khác mà ổ đĩa cứng của bạn có thể làm chậm hệ thống – bằng việc tạo nhiều mảnh vụn theo thời gian.
Việc dồn file cũng giống như việc lấy những bộ phận từ trò chơi lắp hình và sắp xếp chúng vào các hộp khác nhau, cùng với các bộ phận từ trò chơi khác; càng nhiều bộ phận bị phân tán thì thời gian để thực hiện công việc này sẽ lâu hơn. Bạn hoàn thành nhiệm vụ của mình cũng như khắc phục được vấn đề khi sắp xếp tất cả các bộ phận của trò chơi vào đúng các hộp.
Một đĩa cứng bị phân mảnh cũng giống như một trò chơi lắp hình đang ở trạng thái lộn xộn. Những bộ phận của trò chơi chính là các phần của chương trình và các file tài liệu bị phân mảnh trên toàn bộ đĩa cứng. Nếu các thành phần của chương trình càng bị phân tán rộng thì thời gian để đọc chúng từ ổ đĩa cứng sẽ diễn ra lâu hơn.
Tuy nhiên, ổ đĩa cứng của bạn có thể bị phân mảnh mỗi khi bạn chạy một chương trình hoặc mở hay đóng một file nào đó, điều đó sẽ làm chậm hệ thống của bạn theo thời gian. Với lý do đó, bạn nên dồn ổ tối thiểu mỗi tháng một lần.
Bạn có thể sử dụng tiện ích Disk Defragmenter của Windows để khắc phục vấn đề này, chỉ cần kích vào menu Start và chọn Programs, Accessories, System Tools, Disk Defragmenter. Cách khác là bạn có thể sử dụng các tiện ích dồn ổ của các nhóm thứ ba chẳng hạn như Diskeeper, đây là một chương trình được nhiều người dùng đánh giá mạnh hơn công cụ có trong Windows.
Một ổ cứng được dồn ổ sẽ chạy nhanh hơn nhiều so với ổ cứng bị phân mảnh.
6. Bổ sung thêm bộ nhớ bằng ReadyBoost
Nhiều hiện tượng máy tính chậm có thể là nguyên nhân của sự thiếu bộ nhớ hệ thống. Thông thường bạn vẫn giải quyết vấn đề này bằng cách bổ sung thêm bộ nhớ vật lý, vấn đề này có thể làm khó những người không thành thạo về kỹ thuật máy tính.
Tuy nhiên nếu máy tính của bạn đang sử dụng hệ điều hành Windows Vista, bạn có thể bổ sung thêm bộ nhớ mà không cần phải mở case. Tất cả những gì bạn cần thực hiện là cắm thêm một ổ USB rẻ tiền hoặc thẻ nhớ flash.
Hệ điều hành Windows Vista có một công nghệ nâng bộ nhớ với tên gọi ReadyBoost. Với ReadyBoost, bạn có thể sử dụng một thiết bị USB để tăng tạm thời lượng RAM trên máy tính cá nhân của mình. Cắm một trong các thiết bị này vào khe cắm thích hợp trên máy tính, bộ nhớ hệ thống của bạn sẽ tự động tăng lên – và hiệu suất của hệ thống cũng vì thế mà tự động được cải thiện.
Khi cắm một thiết bị nhớ ngoài vào máy tính Vista, bạn sẽ được nhắc nhở về cách bạn muốn sử dụng thiết bị đó như thế nào. Trong trường hợp này hãy chọn Speed Up My System, khi đó máy tính của bạn sẽ tự động truy cập vào không gian nhớ có sẵn trên thiết bị.
Lưu ý: Công nghệ ReadyBoost chỉ có trong Windows Vista và Windows 7; không có công nghệ tương tự như vậy trong Windows XP và các hệ điều hành cũ hơn.
7. Làm sạch Registry
Registry của Windows là một cơ sở dữ liệu khổng lồ nắm giữ các thông tin về cấu hình cho Windows và mọi chương trình mà bạn đã cài đặt trên ổ cứng. Theo thời gian, tất cả các chương trình khác nhau mà bạn cài đặt và các thiết lập mà bạn cần hình đã tạo ra rất nhiều entry trong Registry – điều đó đã làm cho Registry ngày một phình lên.
Khó khăn là ở chỗ việc xóa một chương trình ra khỏi ổ đĩa cứng không phải lúc nào cũng đồng nghĩa với việc xóa các thiết lập của chương trình đó khỏi Registry. Điều này làm cho Registry ngày càng một phình lên với rất nhiều các entry không cần thiết. Và Registry càng lớn, dưới dạng kích thước file và cả số lượng entry thì thời gian để Windows load nó khi khởi động càng lâu hơn – đó chính là nguyên nhân gây nên hiện tượng chậm hệ thống của bạn.
Việc khắc phục vấn đề chỉ là xóa tất cả các entry Registry không cần thiết. Mặc dù vậy nói thì dễ nhưng việc thực hiện hoàn toàn không đơn giản chút nào. Vấn đề ở đây là bạn biết các entry nào là cần thiết và entry nào không? Cộng với đó là liệu bạn có muốn thực hiện tất cả công việc đó bằnh cách sử dụng Registry Editor hay không?
Tuy nhiên một số hãng thứ ba đã nhận ra vấn đề này và đã đưa ra các giải pháp của riêng họ, dưới dạng các tiện ích xóa Registry. Các chương trình này sẽ tự động làm sạch phần rườm rà trong Registry của bạn, xóa các entry không hợp lệ. Phổ biến nhất trong số các bộ Registry cleaner đó là CCleaner, RegSeeker và WinCleaner.
Một chương trình xóa Registry có ảnh hưởng đến hiệu suất như thế nào? Điều này phụ thuộc vào mức độ phát hiện của nó như thế nào đối với Registry. Nếu một bộ xóa Registry chỉ tìm thấy ít các entry để xóa (vẫn còn đó các entry hợp lệ) thì sự ảnh hưởng đến hiệu suất là rất nhỏ.
Tuy nhiên nếu bạn có một số lượng lớn các entry vô dụng thì bộ xóa Registry sẽ có phần trăm ảnh hưởng lên hiệu suất của hệ thống cao hơn. Và như vậy bạn sẽ thấy rõ được những thay đổi của nó về tốc độ của hệ thống.